„Kubusiowi Przyjaciele Natury”
Ogólnopolski ekologiczny program edukacyjny
dla przedszkoli oraz klas I-III
„Kubusiowi Przyjaciele Natury” to jeden z największych ogólnopolskich programów edukacyjnych dla przedszkoli oraz od 2019 roku również dla szkół podstawowych (klasy I-III) poświęcony tematyce ekologicznej, organizowany przez markę Kubuś.
Jego celem jest proekologiczna edukacja dzieci i zachęcenie je do ruchu już od najmłodszych lat. Dzieci wezmą udział w zajęciach tematycznych, podczas których nauczą się troszczyć o środowisko naturalne, poznają podstawowe zasady ekologii i dowiedzą, dlaczego warto jeść owoce i warzywa oraz poznają korzyści płynące z ruchu.
W ramach realizacji programu, najmłodsi poznają zasady dbania o środowisko naturalne, aktywnego wypoczynku i odżywiania. Nauczą się segregować odpady, wybierać odpowiednie formy ruchu oraz rozpoznawać korzyści jakie płyną ze spożywania warzyw i owoców. Poznają podstawowe zasady ekonomii i oszczędzania oraz ich wpływ na środowisko.
——————————————————————————————————————–
W roku szkolnym 2020/2021 program był realizowany w grupie 3-4- latków oraz w klasie pierwszej. Wzięło w nich udział 23 dzieci. Zajęcia realizowane były
w oparciu o materiały edukacyjne przygotowane przez markę Kubuś- organizatora akcji. Zrealizowano siedem bloków zajęć rozwijających proponowane kręgi tematyczne.
——————————————————————————————————————–
TEMAT PIERWSZY: Dbam o rośliny i zwierzęta, nawet te najmniejsze.
JESTEŚMY CZĘŚCIĄ PRZYRODY.
Lasy, łąki, pola, jeziora, oceany wraz z zamieszkującymi je organizmami, w tym ludźmi, tworzą jeden wspólny zbiór zasobów naturalnych Ziemi, zależnych od siebie nawzajem. Człowiek nie mógłby żyć bez wody, powietrza, roślin i zwierząt. Natura nas chroni, karmi, wspiera prawidłowy rozwój. Dlatego od najmłodszych lat warto uczyć się szacunku do natury, bo szkodząc przyrodzie, szkodzimy sami sobie.
Na świecie żyje mnóstwo różnych gatunków roślin i zwierząt. Wszystkim należy się z naszej strony szacunek. Niestety, przez działalność człowieka życie wielu z nich jest zagrożone. W radiu i telewizji słyszymy, że konieczna jest ochrona zagrożonych gatunków, ale co to tak naprawdę znaczy? Obok nas, w lasach, na polach, w górach żyją ptaki, ssaki i owady, które należy szanować i dbać o nie. To znaczy nie robić im krzywdy, nie zakłócać spokoju, nie niszczyć gniazd czy legowisk, nie straszyć i nie zanieczyszczać miejsc, które są ich naturalnym domem.
Realizując pierwszy temat projektu, uczniowie wysłuchali audycji
o przygodach detektywa Ząbka, który tym razem dostaje zadanie ochrony przezroczystych żab. Obejrzeli film pokazujący, jak dbać o rośliny i zwierzęta i żyć lepiej dla Ziemi. Poznali bogactwa natury. Nauczyli się jak rozróżniać naturalne i sztuczne elementy przyrody. Odgadywali Kubusiowe hasło ukryte wśród nazw roślin, uzupełniali obraz kuli ziemskiej o elementy naturalne. Omawiali sposoby dbania o zwierzęta domowe i dzikie. Ustalali obowiązki właścicieli zwierząt. Przypomnieli sobie, jakim dobrodziejstwem jest las.
——————————————————————————————————————–
TEMAT DRUGI: Dlaczego ruch jest ważny?
SPORT TO ZDROWIE.
Dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym charakteryzują się naturalną potrzebą ruchu, ich sposób poznawania świata odbywa się przede wszystkim poprzez wszelaką aktywność ruchową, w dużej mierze kierowaną przez osoby dorosłe. Otaczająca rzeczywistość kusi nowinkami techniki, a kolorowe gadżety zabawiają dzieci i przyczyniają się do siedzącego trybu życia, co niekorzystnie wpływa na ich rozwój, nie tylko fizyczny. Ruch, czyli szeroko rozumiana aktywność fizyczna, jest w sposób naturalny wpisany w codzienne, prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a w szczególności organizmu, który właśnie się kształtuje. Jest tak samo ważny jak pożywienie i powietrze, którym oddychamy, jest także podstawowym środkiem zdobywania wiedzy na temat otaczającego świata oraz daje możliwość poznania samego siebie i swych umiejętności.
Realizując tę część projektu, uczniowie wysłuchali audycji opowiadającej
o drugiej sprawie detektywa Ząbka, który tym razem miał uratować miasto
i rozruszać rodzinę ospałych, otyłych smoków.
Obejrzeli film pokazujący, że trzeba dbać o ruch i odżywianie, co jest bardzo ważne dla wyzwalania energii w naszym organizmie. Dowiedzieli się, że aktywność fizyczna wpływa nie tylko na ciało, zagrali w grę planszową
z elementami ćwiczeń fizycznych, poznali różne dyscypliny sportu, zaprojektowali własny układ ćwiczeń.
——————————————————————————————————————–
TEMAT TRZECI: Idealne połączenie- aktywność fizyczna i właściwa dieta.
OWOCOWY ZAWRÓT GŁOWY.
Dla prawidłowego funkcjonowania młodego organizmu niezbędne jest połączenie wysiłku fizycznego i zbilansowanej diety. Zrównoważenie czasu poświęconego na ruch i właściwego odżywiania przedszkolaków i dzieci w wieku wczesnoszkolnym jest złotym środkiem na drodze do wielostronnego rozwoju, który na tym etapie przebiega bardzo dynamicznie. Intensywny okres wzrostu i rozwoju powinien charakteryzować się posiłkami bogatymi w różnorodne składniki odżywcze. Specjaliści zalecają spożywanie 5 porcji warzyw i owoców każdego dnia. To one dostarczają mnóstwa witamin i minerałów, poprawiają nam nastój i dbają o dobrą kondycję naszego organizmu, który uprawiając wszelkie aktywności sportowe, potrzebuje takiej bomby witaminowej. Szeroko rozumiana aktywność fizyczna przedszkolaków i dzieci w wieku wczesnoszkolnym, jak również dostosowana do ich potrzeb, właściwie urozmaicona dieta to klucz do prawidłowego funkcjonowania, pełnego radości, dziecięcej ciekawości i twórczego działania.
Realizując temat trzeci, uczniowie wysłuchali audiobooka o kolejnej sprawie detektywa Ząbka, który tym razem musi odszukać znikające z Magicznego Jorku warzywa i owoce. Obejrzeli film propagujący odpowiednia dietę, bogatą w warzywa i owoce. Poznali grupy produktów żywnościowych i wykonali zadanie z umieszczeniem ich w odpowiednim miejscu na talerzu. Wysłuchali wywiadu z panią Marchewką, z którego dowiedzieli się o jej znaczeniu dla zdrowia. Poznali przepis na soczystą surówkę. Odgadywali ukryte Kubusiowe hasło.
——————————————————————————————————————–
TEMAT CZWARTY: Dlaczego warto oszczędzać? Energia i woda na wagę złota!
CHCEMY ODDYCHAĆ ŚWIEŻYM POWIETRZEM!
Jak przyjemnie oddycha się w parku czy lesie, nad morzem, czy wędrując po górach! Tam powietrze jest czyste, świeże – aż pachnie naturą i jej darami. Niestety nie wszędzie tak jest. W dużych aglomeracjach miejskich, w okolicach fabryk czy hut nie jest już tak miło i przyjemnie oddychać. Rozwijający się przemysł, transport drogowy i ogromna ilość zanieczyszczeń chemicznych, jakie dostają się do atmosfery czy gleby, sprawia, że powietrze, którym oddychamy, staje się coraz bardziej zanieczyszczone i szkodliwe – zarówno dla nas, jak i innych form życia. Powietrze, bez którego nie moglibyśmy żyć, które dostaje się do naszych płuc z każdym wdechem, ma bezpośredni wpływ na nasze samopoczucie. Czasami od przebywania na zanieczyszczonym terenie rozboli nas głowa, oczy zaczną łzawić, będziemy oddychać z trudem i poczujemy się bardzo zmęczeni. Przyczyną tych przykrych objawów dla naszego organizmu mogą być m.in. gazy produkowane przez przemysł i ruch samochodowy. Dlatego tak ważne jest dbanie o środowisko naturalne, szczególnie o czyste powietrze. Tym bardziej, że to zadanie wcale nie musi być trudne. Każdego dnia, w każdej chwili korzystamy z dobrodziejstwa, jakim jest energia. Używamy jej czasami nieświadomie, ale towarzyszy nam w domu, przedszkolu, szkole, pracy a nawet na spacerze. Dzięki niej działają wielkie fabryki, sprzęty domowe, ale również zasilane na baterie telefony czy zabawki. To energia elektryczna rozświetla nam ciemne ulice, chłodzi pożywienie w lodówce i pozwala oglądać ulubiony program w telewizji. Energia to moc, która napędza świat, pozwala produkować, pracować, działać. Ta, która napędza pojazdy pochodzi głównie z paliw kopalnych – ropy i gazu. Ale pamiętajmy, że energia pozwalająca prowadzić wszystkie procesy niezbędne do życia jest w każdym z nas i innych organizmach żywych. Występuje oczywiście pod inną postacią, ale to również energia. Oszczędność energii przynosi same pozytywne skutki. Kiedy oszczędzamy prąd, chronimy klimat oraz wodę przed zanieczyszczeniami. Troszczymy się o środowisko naturalne i pomagamy je zachować w niezmienionej postaci. Dzięki oszczędzaniu energii – kopalnie będą wydobywać mniej surowców naturalnych, a elektrownie mniej ich spalą. Do powietrza i wody trafi więc mniejsza ilość trujących gazów i substancji. Ziemia będzie zdrowszą planetą. Bardzo istotną formą dbania o środowisko naturalne jest budowanie mniej szkodliwych dla środowiska elektrowni wodnych czy wiatrowych, które wykorzystują odnawialne, naturalne źródła energii takie jak woda, czy wiatr. Bardzo bogatym źródłem energii jest również słońce. Energia słoneczna jest wykorzystywana coraz częściej.
W trakcie realizacji tego tematu uczniowie wysłuchali opowiadania „Straszna zadyma” o czwartym już zadaniu detektywa Ząbka, który znów uratował Magiczny Jork. Obejrzeli film pokazujący jak powinniśmy dbać o naturę. Poznali sposoby walki ze smogiem. Przypomnieli sobie dlaczego i jak należy oszczędzać wodę. Ustalili do czego potrzebujemy prądu i skąd on się bierze w gniazdku. Zagrali w grę planszową uczącą jak dbać o zasoby naturalne- powietrze wodę i energię. Poznali ekologiczne sposoby pozyskiwania energii wykorzystujące siłę wiatru, wody czy słońca.
——————————————————————————————————————–
TEMAT PIĄTY: Porządek w śmieciach- segregujemy.
CO, JAK I GDZIE WYRZUCAMY.
Tam, gdzie żyje człowiek, tam zawsze będą odpady. Już nasi przodkowie żyjąc w jaskiniach, a potem w prymitywnych chatach wytwarzali śmieci, ale żyjąc zgodnie z naturą, jedząc to, co stworzyła matka natura, pozostawiali po sobie odpady zupełnie naturalne i takie, które w krótkim czasie rozkładały się i po prostu znikały. Teraz, wraz z rozwojem cywilizacji człowiek wytwarza coraz więcej i więcej produktów. Są one trwalsze i doskonalsze, ale w momencie, gdy przestają być potrzebne i są wyrzucane na śmietnik, nie kończy się ich życie. Przyroda nie może sobie poradzić z szybkim usunięciem odpadów, a ich rozkład potrafi trwać nawet kilkaset lat.
Realizując piąty temat projektu, uczniowie wysłuchali opowiadania
o kolejnej sprawie detektywa Ząbka, który trafia do śmieciowiska i tam ma do wykonania bardzo trudną misję. Obejrzeli też film na temat segregacji odpadów, czyli co zrobić, by śmieci było mniej i jak to zrobić prawidłowo. Wyjaśnili trudne słowo- RECYKLING. Poznali prawdę o bardzo długim życiu niektórych śmieci i zapoznali się ze sposobami ich powtórnego wykorzystania. Zobaczyli też, jak wielkim zagrożeniem dla życia organizmów w morzach i oceanach są wytwarzanie przez nas i wyrzucane bezmyślnie śmieci.
——————————————————————————————————————–
TEMAT SZÓSTY: Dbam o naturę. Jestem Eko.
DLACZEGO MUSIMY OSZCZĘDZAĆ WODĘ?
Czy jest sens zwracać uwagę na hasła dotyczące oszczędzania wody? Wystarczy spojrzeć na globus, by zobaczyć, że większość Ziemi jest pokryta morzami i oceanami… to jak jest naprawdę z tą wodą? Czy należy ją oszczędzać? Woda to podstawowy budulec organizmów żywych. Człowiek w 2/3 się z niej składa. Każda nasza komórka, każdy mięsień i narząd wewnętrzny zbudowany jest między innymi z cząsteczek wody. Aby móc normalnie funkcjonować, powinniśmy pić jej co najmniej 2 litry dziennie – może być też w postaci soków, zup czy herbaty. Najważniejsze, by ją regularnie dostarczać do naszego organizmu, bo bez wody człowiek jest w stanie przeżyć najwyżej 5-6 dni. Jednym z najrzadszych zasobów naturalnych na świecie jest słodka, świeża woda – taka, która jest niezbędna do życia. Słodka woda stanowi tylko kilka procent z całej objętości wszystkich wód na Ziemi, a ponadto w większości występuje w postaci lodu i śniegu. Mniej niż 1 proc. Zasobów świeżej wody jest dostępnych dla człowieka, a prawie dwadzieścia procent mieszkańców naszej planety nie ma do nich dostępu. Zanieczyszczenia wód powstają głównie przez odprowadzane ścieki przemysłowe. Jednak i my przyczyniamy się do tego, że zasoby słodkiej wody się kurczą, a te które są, są zanieczyszczane ściekami komunalnymi – czyli tymi pochodzącymi z naszych domów. Dodatkowym źródłem zanieczyszczeń wody są spływające z pól uprawnych nawozy i środki ochrony roślin oraz zanieczyszczenia pochodzące z dróg i pojazdów. Aby woda nadawała się do spożycia i użycia w domu, musi zostać uzdatniona, czyli oczyszczona. Jest to bardzo kosztowny proces, natomiast z każdym oczyszczaniem jakość wody jest coraz niższa i ma to wpływ na nasze zdrowie,
a nawet na życie na całej Ziemi.
Realizując szósty temat projektu, uczniowie wysłuchali audiobooka pod tytułem: „Naturalnie najważniejsza natura.”, opowiadającego o szóstym zadaniu detektywa Ząbka. Obejrzeli film edukacyjny „Dbaj o naturę, to się podwójnie opłaca.” Dowiedzieli się jak wpływamy na naturę, co to znaczy dbać o naturę, jak być „Eko”. Poznali własne moce i możliwości ich wykorzystania dla dobra przyrody. Przeczytali bardzo ważny list Kubusia, zachęcający nas do działania na rzecz natury. Wykonali kostkę mocy, na której codziennie zapiszą, którą ze swoich mocy wykorzystali.
——————————————————————————————————————–
TEMAT SIÓDMY: Dbam o środowisko i oszczędzam pieniądze.
EKOLOGIA I EKONOMIA W DOMU IDĄ W PARZE.
Co ma wspólnego ekonomia z ekologią? Okazuje się, że bardzo wiele. Patrząc na historię pochodzenia tych dwóch wyrazów można zauważyć pewien związek. Oba wyrazy pochodzą od greckiego słowa „oikos”, które oznacza „dom”. Ekonomia dodaje przyrostek „nemein”, czyli zarządzać. W tym przypadku chodzi o zarządzanie domem, a konkretniej zasobami i pieniędzmi, którymi dysponuje gospodarstwo domowe. W słowie ekologia przyrostek „logia” oznacza uczyć się czegoś. W tym znaczeniu będzie to nauka
o środowisku, które jest szeroko pojętym domem lub też nauka
o gospodarowaniu przez przyrodę w jej własnym domu. Ostatnio pojawiło się nowe słowo łączące te dwa wyżej wspomniane, czyli ekonologia. Bo ekonomia i ekologia idą ze sobą w parze. Termin ekonologia powstał około 2000 roku, gdy zaczęto zastanawiać się nad wpływem działalności człowieka na ekosystem Ziemi. Pojęcie to oznacza ekonomiczno – ekologiczny styl życia. Przyszłe pokolenia mają tak samo jak my prawo do czystego środowiska. Poprzez odpowiedzialne zachowania przyjazne naturze możemy nie tylko dbać o naszą planetę i żyć w zgodzie ze środowiskiem, ale jednocześnie oszczędzać nasze pieniądze. Po prostu dbanie o naturę opłaca się podwójnie.
Realizując ostatni temat projektu Kubusiowi przyjaciele natury, uczniowie wysłuchali relacji z siódmego zadani detektywa Ząbka, wykonanego na zlecenie burmistrza Magicznego Jorku -„Masz to jak w banku”. Obejrzeli film „Dbaj o naturę, to się podwójnie opłaca.” Poznali pochodzenie i znaczenie pojęcia EKONOLOGIA. Dowiedzieli się, jak można wykorzystać resztki żywności, by jej nie marnować. Bawili się w kreatywnych kucharzy. Wykonali wraz z rodzicami wyzwanie Kubusia- przygotowali przepis na potrawę z resztek. Dowiedli, że woda ma wpływ na cenę jabłek, wykonując zadanie z elementami kodowania. Poznali związek postawy ekologicznej z oszczędzaniem pieniędzy. Wiedzą więc, jak nie marnować pieniędzy i pomagać naturze.
